Szkoła demokratyczna: koncepcja i krytyka nauczania alternatywnego

Możliwość samodzielnegodecydowania o tym, czego i jak chce się uczyć, dla wielu uczniów brzmi na początku jak utopijny pomysł. Ale właśnie taka koncepcja jest wykorzystywana w szkołach demokratycznych. Ale czy ta alternatywna forma szkolnictwa działa? …

Szkoła demokratyczna: koncepcja i krytyka nauczania alternatywnego

bunte kinderhaende in der luft
  1. Magazyn
  2. »
  3. Dzieci
  4. »
  5. Opieka nad dziećmi
  6. »
  7. Koncepcje pedagogiczne
  8. »
  9. Szkoła demokratyczna: koncepcja i krytyka nauczania alternatywnego
Od kiedy istnieją szkoły demokratyczne?

Pierwsza szkoła demokratyczna została założona przez Alexandra Sutherlanda Neilla w Anglii w 1921 roku. Dzisiejsze koncepcje opierają się jednak głównie na Sudbury Valley School w Massachusetts, która powstała w 1968 roku.

Co jest szczególnego w szkole demokratycznej?

Szkoła demokratyczna jest alternatywą dla zwykłej szkoły. Ponieważ nie ma w niej standardowego programu nauczania, uczniowie mogą sami planować swój dzień i wybierać własne projekty. Głosują nad wszystkimi ważnymi sprawami podczas cotygodniowego zebrania szkolnego.

Czy istnieje również krytyka tej koncepcji?

Przeciwnicy tej koncepcji krytykują, że dzieci nie są przygotowane do pracy w wolnej gospodarce poprzez uczęszczanie do takiej wolnej szkoły. Ponadto w tych szkołach nie ma możliwości uzyskania dyplomu.

Możliwość samodzielnegodecydowania o tym, czego i jak chce się uczyć, dla wielu uczniów brzmi na początku jak utopijny pomysł. Ale właśnie taka koncepcja jest wykorzystywana w szkołach demokratycznych. Ale czy ta alternatywna forma szkolnictwa działa?

W tym artykule dowiesz się, kiedy powstała pierwsza szkoła demokratyczna i jak przebiega proces uczenia się i nauczania w tych instytucjach. Ponadto zapoznasz się z najważniejszymi zaletami i wadami szkoły demokratycznej.

[button]Dalsze czytanie o szkołach demokratycznych[/button]

1. pierwszą szkołę demokratyczną założył szkocki pedagog Alexander Sutherland Neill.

flagge grossbritanniens
Pierwsza szkoła demokratyczna powstała w Anglii w 1921 r.

Historia szkół demokratycznych sięga pierwszych lat XX wieku. Po tym jak szkocki pedagog Alexander Sutherland Neill nie zdołał założyć szkoły demokratycznej w Niemczech ze względu na okoliczności ekonomiczne, w 1921 roku założył szkołę demokratyczną w Anglii.

W tej Summerhill School około 75 dzieci nadal uczy się według zasad demokratycznych. Dzisiejsze szkoły demokratyczne wzorowane są jednak na założonej w 1968 roku Sudbury Valley School w Massachusetts w USA. Obecnie istnieje około 40 szkół Sudbury, głównie w USA.

Na świecie istnieje ponad 200 szkół demokratycznych; większość z nich w USA, Francji i Izraelu. Ale również w Niemczech istnieje obecnie 19 szkół, w których dzieci są „uczone” według tej koncepcji edukacyjnej.

Szkoły demokratyczne należą do grupy wolnych szkół alternatywnych. Charakteryzują się one tym, że w przeciwieństwie do państwowej szkoły powszechnej mają alternatywną koncepcję, w której nacisk położony jest na samodzielne uczenie się. Tutaj znajdą Państwo listę szkół, które należą do Federalnego Stowarzyszenia Niezależnych Szkół Alternatywnych.

Koszty szkoły demokratycznej są w dużej mierze pokrywane przez państwo. Do tego dochodzą składki rodziców i sponsorów.

2. w szkole demokratycznej uczniowie sami decydują, czego chcą się uczyć.

schueler programmieren einen roboter
Wszyscy uczniowie mają swobodę wyboru projektów.

Edukacja jest jednym z najwyższych dóbr, jakie mamy w Niemczech. Normalna edukacja odbywa się w szkołach powszechnych, gdzie lekcje podlegają ustalonemu programowi nauczania. Długość i intensywność każdej jednostki jest dokładnie określona. Oznacza to, że uczniowie nie mają wpływu na zakresy tematyczne.

Żyjemy jednak w demokratycznym kraju, gdzie ludzie mają wpływ na politykę. Dlaczego więc ta zasada nie miałaby być od razu nauczana w szkołach? Przecież potrzebujemy w naszej społeczności ludzi, którzy są samostanowiący i odpowiedzialni.

Szkoła demokratyczna musi spełniać następujące kryteria:

  • Nie ma programu nauczania obowiązującego wszystkich uczniów.
  • Wszystkie sprawy wewnątrzszkolne są regulowane na zasadach demokracji oddolnej, tak aby każdy uczeń miał głos.
  • Każdy uczeń ma możliwość swobodnego poruszania się i rozwoju zgodnie z własnymi zainteresowaniami. Czyniąc to, nie może jednak naruszać żadnej z ustalonych zasad.
schueler in einer versammlung
Na cotygodniowym zebraniu uczniowie demokratycznie głosują w ważnych sprawach.

W szkołach demokratycznych nacisk kładzie się na samodzielne uczenie się. Zamiast ustalonego programu nauczania realizowane są projekty, w których uczniowie mogą uczestniczyć lub sami je prowadzić. W większości przypadków nauczyciele lub dorośli oferują kursy i projekty z różnych dziedzin, w których uczniowie mogą, ale nie muszą uczestniczyć.

Każdy uczeń sam decyduje, czego chce się nauczyć. Budynek szkoły jest podzielony na różne strefy aktywności. Często są też elastyczne godziny przyjścia i zamknięcia. Mogą oni realizować swoje indywidualne zainteresowania, ale zawsze muszą mieć na uwadze innych.

Ważne sprawy omawiane są na cotygodniowym zebraniu. Wszyscy uczniowie decydują demokratycznie o przepisach szkolnych, zasadach postępowania, planowaniu budżetu i istniejących problemach. Jeśli uczeń złamie zasady, sąd uczniowski decyduje o sposobie postępowania.

Jednym z najważniejszych celów jest umożliwienie dzieciom i młodzieży działania z otwartym umysłem, solidarnie i na własną odpowiedzialność.

3. szkoły demokratyczne często nie są akredytowane jako szkoły

Mimo że wiele rodzin ma już pozytywne doświadczenia z tą alternatywną formą szkoły, są też osoby, które są krytyczne wobec tego modelu. Krytycy ci uważają na przykład, że wiele dzieci nie radzi sobie z taką wolnością. W rezultacie możliwe jest, że uczniowie całkowicie pomijają niektóre obszary tematyczne i przedmioty.

Ponieważ wolne szkoły są często tylko tolerowane, ale nie uznawane przez państwo, nie jest możliwe uzyskanie tam świadectwa ukończenia szkoły. Aby uzyskać dyplom, uczniowie muszą zdawać egzaminy zewnętrzne w innych szkołach.

Zwolennicy szkół demokratycznych argumentują jednak, że dzieci są z natury ciekawe i dlatego mają własną motywację do uczenia się nowych rzeczy. Natomiast w szkole powszechnej podstawą jest presja i przymus, co ma bardzo negatywny wpływ na naukę i motywację dzieci.

W dalszej części artykułu poznasz mały przegląd najważniejszych zalet i wad szkoły demokratycznej.

  • Dzieci mogą uczyć się niezależnie i samodzielnie, bez presji i przymusu.
  • Wolność umożliwia odkrycie ich własnych zainteresowań i preferencji.
  • Dzieci mają możliwość działania w sposób otwarty, solidarny i samoodpowiedzialny.
  • Istnieje niebezpieczeństwo, że uczniowie będą całkowicie lekceważyć niektóre obszary tematyczne i przedmioty.
  • Szkoły nie dają możliwości uzyskania świadectwa ukończenia szkoły.
  • Dzieci nie są dostatecznie przygotowane do pracy w wolnej gospodarce.

Przedstawiamy tu kolejne koncepcje edukacyjne.

4. dalsza literatura dotycząca szkół demokratycznych

Artykuły powiązane