Pierwsza szkoła demokratyczna została założona przez Alexandra Sutherlanda Neilla w Anglii w 1921 roku. Dzisiejsze koncepcje opierają się jednak głównie na Sudbury Valley School w Massachusetts, która powstała w 1968 roku.
Szkoła demokratyczna jest alternatywą dla zwykłej szkoły. Ponieważ nie ma w niej standardowego programu nauczania, uczniowie mogą sami planować swój dzień i wybierać własne projekty. Głosują nad wszystkimi ważnymi sprawami podczas cotygodniowego zebrania szkolnego.
Przeciwnicy tej koncepcji krytykują, że dzieci nie są przygotowane do pracy w wolnej gospodarce poprzez uczęszczanie do takiej wolnej szkoły. Ponadto w tych szkołach nie ma możliwości uzyskania dyplomu.
Możliwość samodzielnegodecydowania o tym, czego i jak chce się uczyć, dla wielu uczniów brzmi na początku jak utopijny pomysł. Ale właśnie taka koncepcja jest wykorzystywana w szkołach demokratycznych. Ale czy ta alternatywna forma szkolnictwa działa?
W tym artykule dowiesz się, kiedy powstała pierwsza szkoła demokratyczna i jak przebiega proces uczenia się i nauczania w tych instytucjach. Ponadto zapoznasz się z najważniejszymi zaletami i wadami szkoły demokratycznej.
[button]Dalsze czytanie o szkołach demokratycznych[/button]
Spis treści
1. pierwszą szkołę demokratyczną założył szkocki pedagog Alexander Sutherland Neill.
Historia szkół demokratycznych sięga pierwszych lat XX wieku. Po tym jak szkocki pedagog Alexander Sutherland Neill nie zdołał założyć szkoły demokratycznej w Niemczech ze względu na okoliczności ekonomiczne, w 1921 roku założył szkołę demokratyczną w Anglii.
W tej Summerhill School około 75 dzieci nadal uczy się według zasad demokratycznych. Dzisiejsze szkoły demokratyczne wzorowane są jednak na założonej w 1968 roku Sudbury Valley School w Massachusetts w USA. Obecnie istnieje około 40 szkół Sudbury, głównie w USA.
Na świecie istnieje ponad 200 szkół demokratycznych; większość z nich w USA, Francji i Izraelu. Ale również w Niemczech istnieje obecnie 19 szkół, w których dzieci są „uczone” według tej koncepcji edukacyjnej.
Szkoły demokratyczne należą do grupy wolnych szkół alternatywnych. Charakteryzują się one tym, że w przeciwieństwie do państwowej szkoły powszechnej mają alternatywną koncepcję, w której nacisk położony jest na samodzielne uczenie się. Tutaj znajdą Państwo listę szkół, które należą do Federalnego Stowarzyszenia Niezależnych Szkół Alternatywnych.
Koszty szkoły demokratycznej są w dużej mierze pokrywane przez państwo. Do tego dochodzą składki rodziców i sponsorów.
2. w szkole demokratycznej uczniowie sami decydują, czego chcą się uczyć.
Edukacja jest jednym z najwyższych dóbr, jakie mamy w Niemczech. Normalna edukacja odbywa się w szkołach powszechnych, gdzie lekcje podlegają ustalonemu programowi nauczania. Długość i intensywność każdej jednostki jest dokładnie określona. Oznacza to, że uczniowie nie mają wpływu na zakresy tematyczne.
Żyjemy jednak w demokratycznym kraju, gdzie ludzie mają wpływ na politykę. Dlaczego więc ta zasada nie miałaby być od razu nauczana w szkołach? Przecież potrzebujemy w naszej społeczności ludzi, którzy są samostanowiący i odpowiedzialni.
Szkoła demokratyczna musi spełniać następujące kryteria:
- Nie ma programu nauczania obowiązującego wszystkich uczniów.
- Wszystkie sprawy wewnątrzszkolne są regulowane na zasadach demokracji oddolnej, tak aby każdy uczeń miał głos.
- Każdy uczeń ma możliwość swobodnego poruszania się i rozwoju zgodnie z własnymi zainteresowaniami. Czyniąc to, nie może jednak naruszać żadnej z ustalonych zasad.
W szkołach demokratycznych nacisk kładzie się na samodzielne uczenie się. Zamiast ustalonego programu nauczania realizowane są projekty, w których uczniowie mogą uczestniczyć lub sami je prowadzić. W większości przypadków nauczyciele lub dorośli oferują kursy i projekty z różnych dziedzin, w których uczniowie mogą, ale nie muszą uczestniczyć.
Każdy uczeń sam decyduje, czego chce się nauczyć. Budynek szkoły jest podzielony na różne strefy aktywności. Często są też elastyczne godziny przyjścia i zamknięcia. Mogą oni realizować swoje indywidualne zainteresowania, ale zawsze muszą mieć na uwadze innych.
Ważne sprawy omawiane są na cotygodniowym zebraniu. Wszyscy uczniowie decydują demokratycznie o przepisach szkolnych, zasadach postępowania, planowaniu budżetu i istniejących problemach. Jeśli uczeń złamie zasady, sąd uczniowski decyduje o sposobie postępowania.
Jednym z najważniejszych celów jest umożliwienie dzieciom i młodzieży działania z otwartym umysłem, solidarnie i na własną odpowiedzialność.
3. szkoły demokratyczne często nie są akredytowane jako szkoły
Mimo że wiele rodzin ma już pozytywne doświadczenia z tą alternatywną formą szkoły, są też osoby, które są krytyczne wobec tego modelu. Krytycy ci uważają na przykład, że wiele dzieci nie radzi sobie z taką wolnością. W rezultacie możliwe jest, że uczniowie całkowicie pomijają niektóre obszary tematyczne i przedmioty.
Ponieważ wolne szkoły są często tylko tolerowane, ale nie uznawane przez państwo, nie jest możliwe uzyskanie tam świadectwa ukończenia szkoły. Aby uzyskać dyplom, uczniowie muszą zdawać egzaminy zewnętrzne w innych szkołach.
Zwolennicy szkół demokratycznych argumentują jednak, że dzieci są z natury ciekawe i dlatego mają własną motywację do uczenia się nowych rzeczy. Natomiast w szkole powszechnej podstawą jest presja i przymus, co ma bardzo negatywny wpływ na naukę i motywację dzieci.
W dalszej części artykułu poznasz mały przegląd najważniejszych zalet i wad szkoły demokratycznej.
- Dzieci mogą uczyć się niezależnie i samodzielnie, bez presji i przymusu.
- Wolność umożliwia odkrycie ich własnych zainteresowań i preferencji.
- Dzieci mają możliwość działania w sposób otwarty, solidarny i samoodpowiedzialny.
- Istnieje niebezpieczeństwo, że uczniowie będą całkowicie lekceważyć niektóre obszary tematyczne i przedmioty.
- Szkoły nie dają możliwości uzyskania świadectwa ukończenia szkoły.
- Dzieci nie są dostatecznie przygotowane do pracy w wolnej gospodarce.
Przedstawiamy tu kolejne koncepcje edukacyjne.
4. dalsza literatura dotycząca szkół demokratycznych
- The Sudbury Valley School Press (Author)
- Greenberg, Daniel (Author)
- Bekesch, Lilly (Author)