Prawa dziecka w ustawie zasadniczej: konstytucyjna ochrona dzieci

Dzieci mają swoje prawa. Społeczeństwo w Niemczech i w wielu częściach świata jest co do tego zgodne. Jednak szczegóły dotyczące tego, jak te prawa wyglądają, bardzo się różnią. Czy zatem wyraźne wpisanie praw dziecka do …

Prawa dziecka w ustawie zasadniczej: konstytucyjna ochrona dzieci

kinderrechte-grundgesetz
  1. Magazyn
  2. »
  3. Rodzice
  4. »
  5. Prawa dziecka w ustawie zasadniczej: konstytucyjna ochrona dzieci
Czy istnieje przegląd praw dziecka?

Większość praw dziecka jest rozproszona w różnych ustawach. Jak dotąd nie ma jasnego przeglądu.

Dlaczego prawa dziecka powinny znaleźć się w ustawie zasadniczej?

W gruncie rzeczy chodzi o stworzenie efektu symbolicznego. W rzeczywistości jednak prawa dzieci nie uległyby zmianie poprzez wyraźne wymienienie ich w ustawie zasadniczej.

Czy są jakieś powody, dla których prawa dzieci nie powinny znaleźć się w Ustawie Zasadniczej?

Ustawa Zasadnicza jest najważniejszym tekstem prawnym naszego państwa. Dlatego też zmiany w tym bardzo abstrakcyjnym tekście nie powinny być dokonywane lekkomyślnie.

Dzieci mają swoje prawa. Społeczeństwo w Niemczech i w wielu częściach świata jest co do tego zgodne. Jednak szczegóły dotyczące tego, jak te prawa wyglądają, bardzo się różnią. Czy zatem wyraźne wpisanie praw dziecka do Ustawy Zasadniczej coś zmienia? A może prawa dla dzieci są już wystarczające?
W naszym artykule porównujemy stanowiska i pokazujemy, które prawa dziecka już istnieją niezależnie od rozszerzenia.
[button] Na pewno przyjrzyj się bliżej literaturze dotyczącej edukacji [/button]

1. dzieci mają prawa – ich ochrona jest zadaniem wszystkich

Czy dzieci w Niemczech mają swoje prawa? Tak, nawet niezależnie od wyraźnej wzmianki o dzieciach w konstytucji, dzieci mają bardzo wiele praw.

kind mit einem paragrapgenzeichen in der Hand
Dzieci też mają swoje prawa

Na przykład dzieci są kompleksowo chronione przed przemocą, mimo że sama ustawa zasadnicza nie wyraża praw dzieci w sposób jednoznaczny. Na przykład art. 6 ust. 2 ustawy zasadniczej mówi, że opieka i wychowanie dzieci jest naturalnym prawem rodziców.
Jednocześnie jednak w drugim zdaniu wskazuje się, że czuwać ma nad tym wspólnota państwowa, czyli wymiar sprawiedliwości.

W związku z tym na wychowanie nakładane są ograniczenia, które bardziej szczegółowo regulowane są np. w prawie rodzinnym. Na przykład § 1631 (2) niemieckiego kodeksu cywilnego (BGB) stanowi, że dzieci mają prawo do wychowania wolnego od przemocy. Zadanie wychowawcze z konstytucji jest w ten sposób zdefiniowane bardziej szczegółowo.

Jeśli mimo to dochodzi do przemocy wobec dzieci, dzieci same mogą zwrócić się do Urzędu Opieki Społecznej dla Młodzieży. Ponieważ w większości przypadków jest to raczej trudne ze względu na wiek i konstelację rodzinną, prawo do kontaktu z urzędem mają również inne osoby. W tych przypadkach odpowiedzialne są miejscowe urzędy ds. młodzieży, których obowiązkiem jest podjęcie decyzji w najlepszym interesie dziecka.

Uwaga: Jeśli chodzi o sprawę odebrania dziecka lub inne działania, które masowo ingerują w prawa wychowawcze rodziców, to obecnie jest tak, że decyzję musi podjąć sąd rodzinny.
De facto jednak wypowiedzi pracowników Urzędu do Spraw Młodzieży mają duże znaczenie i nierzadko zdarza się, że decyzja sądu wynika z odpowiednich zaleceń.

2 Prawa dziecka w ustawie zasadniczej – czemu służy zakotwiczenie ich w konstytucji

Ustawa Zasadnicza jest najwyższą ze wszystkich ustaw w Niemczech. Zawiera ona podstawowe prawa wszystkich ludzi, do których oczywiście zaliczają się również dzieci.

grundgesetz
Ustawa Zasadnicza reguluje najważniejsze aspekty wspólnego życia w naszym społeczeństwie.

Na przykład godność ludzka jest nienaruszalna i nawet każdy „kretyn” może dzięki ustawie zasadniczej swobodnie wyrażać swoje zdanie. Jednak zasada otwartości pozwala również na to, aby edukacja przybierała różne formy.

Co prawda, istnieją pewne granice. Poza nimi jednak rodzice mają w dużej mierze wolną rękę. Rodzice mogą wychowywać swoje dzieci bardzo religijnie, raczej rygorystycznie, silnie zorientowani na wyniki lub otwarcie i luźno. Dzieci powinny być jednak zawsze wspierane.

Ani ustawa zasadnicza, ani poszczególne ustawy nie określają jednak szczegółowo, jak to wsparcie ma wyglądać. Ze względu na pluralizm naszego społeczeństwa jest to dobre rozwiązanie, nawet jeśli wychowanie takie czy inne jest z pewnością słusznie krytykowane.

Generalnie zwolennikom osobnego zapisu o prawach dziecka w Ustawie Zasadniczej chodzi o następujący fragment, który w tym miejscu można przeczytać również na stronie Federalnego Ministerstwa ds. Rodziny, Seniorów, Kobiet i Młodzieży:

Cytat: „Konstytucyjne prawa dzieci, łącznie z ich prawem do rozwoju w samodzielne osobowości, mają być przestrzegane i chronione. Należy w należyty sposób uwzględniać najlepsze interesy dziecka. Ma być zachowane konstytucyjne prawo dzieci do wysłuchania przez sąd. Podstawowa odpowiedzialność rodziców pozostaje nienaruszona.”

Ten fragment ma stanowić rozwinięcie art. 6 ustawy zasadniczej i dlatego ma być w nim zakotwiczony. Wyraźnie wskazuje się, że zgodnie z Konwencją o prawach dziecka ONZ nie powinno to zmienić podstawowych praw rodziców w kontekście wychowania.

W gruncie rzeczy wprowadzenie praw dziecka do ustawy zasadniczej jest jedynie doprecyzowaniem indywidualnych praw dziecka.

3 Krytyka wprowadzenia praw dziecka do ustawy zasadniczej – te argumenty odgrywają ważną rolę w debacie

Nawet jeśli pojawia się petycja o włączenie praw dziecka do Ustawy Zasadniczej, nie oznacza to, że faktycznie miałoby to sens. Przede wszystkim musimy zauważyć, że zmiana ustawy nie ma bezpośredniego wpływu na życie dzieci w Niemczech.

ein kind mit mehreren ballons in der hand
Niezależnie od Ustawy Zasadniczej dzieci powinny mieć prawa

Wszystkie prawa wymienione w ustawie zasadniczej dotyczą zarówno dzieci, jak i dorosłych, ponieważ wszystkie dzieciistotami ludzkimi w rozumieniu art. 1 ustawy zasadniczej. Czy zatem rzeczywiście konieczne jest uwzględnienie praw dziecka w umowie koalicyjnej rządu federalnego i wprowadzenie projektu ustawy do Bundestagu?

Tak, o niektórych sprawach trzeba po prostu jeszcze raz powiedzieć w sposób niebudzący wątpliwości. Nie na darmo artykuł 3 ust. 3 odnosi się po raz kolejny do tego, że nikt nie może być dyskryminowany ze względu na płeć, pochodzenie itd. To już jest jasne, ponieważ to właśnie prawo kraju dziecka jest podstawą praw dzieci. To już właściwie jest jasne, bo zgodnie z art.3 ust.1 wszyscy ludzie są równi wobec prawa. Niemniej jednak, po raz kolejny wyjaśniono, że zarówno mężczyźni jak i kobiety są objęci tą regulacją.

W pewnym sensie zadaniem polityki jest więc włączenie szczególnie istotnych kwestii społecznych do Ustawy Zasadniczej, aby je ponownie wyjaśnić.
Z drugiej strony nie może to prowadzić do przepełnienia ustawy zasad niczej i tworzenia regulacji dla każdego indywidualnego przypadku.

Konstytucja powinna zawierać jedynie prawa podstawowe, które są uszczegółowione w różnych ustawach. Służy ona, że tak powiem, jako ramy dla tworzenia ustaw i nie powinna być w społeczeństwie lekko zmieniana.

Wskazówka: Wyraźne zakotwiczenie praw dziecka w ustawie zasadniczej miałoby jedynie efekt symboliczny. Nie doprowadziłoby to do faktycznego wzmocnienia praw dziecka (przynajmniej bezpośrednio).

4. respektowanie praw dziecka w edukacji – to najlepszy sposób na dorastanie dzieci

Artykuły powiązane