Dziecko włączające to dziecko niepełnosprawne, które chodzi do przedszkola lub szkoły z dziećmi pełnosprawnymi. Niepełnosprawność może występować na różnych poziomach.
Celem inkluzji jest to, że wszystkie dzieci niepełnosprawne i pełnosprawne otrzymują indywidualne wsparcie. Oznacza to, że dzieci niepełnosprawne mogą uczęszczać do szkoły ogólnodostępnej zamiast do szkoły specjalnej. Aby móc to zagwarantować, zatrudnia się asystentów ds. integracji.
Zasada edukacji włączającej jest omawiana bardzo kontrowersyjnie. Podczas gdy zwolennicy tej zasady argumentują, że dzieci z niepełnosprawnością uczą się więcej w szkole ogólnodostępnej niż w szkołach specjalnych, krytycy uważają, że w praktyce wsparcie jest prawie niemożliwe.
Temat inkluzji jest obecnie gorąco dyskutowany, zwłaszcza w dziedzinie polityki i społeczeństwa. Nie wszyscy jednak wiedzą, czym jest integracja lub dziecko integracyjne. Przede wszystkim należy odróżnić integrację od włączenia.
Ponieważ w inkluzji chodzi o to, aby nie rozróżniać już osób niepełnosprawnych od pełnosprawnych. Aby mocno zakorzenić to w społeczeństwie, zasada inkluzji powinna być wdrażana już w przedszkolu i szkole.
[button]Dalsza literatura na temat inkluzji[/button]
Spis treści
1. dziecko włączające – co kryje się za tym pojęciem
Konwencja ONZ o prawach osób niepełnosprawnych deklaruje inkluzję jako prawo człowieka, które powinno dotyczyć wszystkich osób cierpiących z powodu niepełnosprawności. Ale czym ono właściwie jest? Co oznacza inkluzja?
Chociaż większość ludzi słyszała termin inkluzja, nadal istnieje zamieszanie co do jego znaczenia. Termin inkluzja pochodzi od łacińskiego słowa includere i oznacza włączenie lub wpuszczenie.
Według definicji Dudena, inkluzja oznacza równe uczestnictwo w czymś lub wspólną edukację dzieci niepełnosprawnych i pełnosprawnych w świetlicach i szkołach. Mimo że terminy integracja i inkluzja są często używane synonimicznie, definicja jest bardzo różna. W integracji chodzi bowiem raczej o to, aby osoba ze specjalnymi potrzebami mogła się zmieścić w panującym systemie. Natomiast celem integracji jest stworzenie koncepcji, w której każdy może czuć się przynależny.
Wzwiązku z tym dziecko integracyjne to takie, które chodzi do placówki zarówno z dziećmi niepełnosprawnymi, jak i pełnosprawnymi. Oznacza to nie tylko, że uczą się razem w klasie, ale także, że nie doświadczają wykluczenia przez całe swoje życie.
Kto słyszy termin inkluzja natychmiast myśli o dzieciach z niepełnosprawnością umysłową i/lub fizyczną. Jednak dziecko może być dzieckiem inkluzyjnym także wtedy, gdy na pierwszy plan wysuwają się zaburzenia psychiczne, czyli problemy społeczno-emocjonalne. Dzieci, które mają problemy z językiem lub nauką, również nazywane są dziećmi włączającymi.
2 Włączenie w szkole i przedszkolu
Ponieważ edukacja jest sprawą państwową, wciąż brakuje wdrażania inkluzji. Według badań Fundacji Friedricha Eberta, w roku szkolnym 2015/16 tylko 37% dzieci ze specjalnymi potrzebami uczęszczało do klas integracyjnych. Wskaźnik ten jest bardzo zróżnicowany w poszczególnych stanach.
To, czy dziecko ma specjalne potrzeby, można ustalić na podstawie różnych procedur. Z reguły diagnoza ta jest stawiana podczas egzaminu wstępnego do szkoły. Z kolei rodzice, których dziecko jest w przedszkolu, często muszą sami ubiegać się o pomoc integracyjną, jeśli nie jest to oczywista niepełnosprawność fizyczna lub umysłowa, np. zespół Downa.
Wnajlepszym przypadku inkluzja nie zaczyna się w szkole, ale już w przedszkolu. Chodzi o to, by dzieci miały równy dostęp do edukacji od wieku przedszkolnego – niezależnie od tego, czy są niepełnosprawne, czy nie.
Integracja w społeczeństwie
Włączanie powinno odbywać się nie tylko w przedszkolu i szkole. Celem jest, aby wszyscy ludzie mogli uczestniczyć w życiu społecznym na równych prawach i w sposób samodzielny. Aby to osiągnąć, należy stworzyć struktury, w których każdy może się swobodnie poruszać.
Włączanie jest następnie kontynuowane w szkole. Dlatego dzieci niepełnosprawne powinny chodzić do szkoły ogólnodostępnej zamiast do szkoły specjalnej. Nie oznacza to jednak, że nie otrzymują one specjalnych i indywidualnych środków wsparcia. Celem jest raczej wspieranie zarówno wspólnego, jak i indywidualnego uczenia się.
Ponieważ nauczyciele w szkole powszechnej nie mają czasu na zajmowanie się dziećmi o specjalnych potrzebach, w klasach integracyjnych zatrudnia się tak zwanych towarzyszy szkolnych lub asystentów integracyjnych. Są to dodatkowi pracownicy, którzy siedzą w klasie razem z dzieckiem, opiekują się nim indywidualnie i pomagają w każdej sytuacji.
O tym, jak inkluzja może przynieść sukces, można przekonać się także na tym filmie:
https://www.youtube.com/watch?v=HiL5VCoSngg
3. dziecko włączające może popychać wychowawców i nauczycieli do granic możliwości
Bezsporne jest, że należy zaoferować osobom niepełnosprawnym równy udział w życiu społecznym. Podczas wspólnych lekcji dzieci pełnosprawne i niepełnosprawne mogą uczyć się ze sobą i od siebie. W ten sposób dzieci niepełnosprawne stają się bardziej samodzielne i mogą uczestniczyć w „normalnym życiu”.
Zwolennicy integracji krytykują jednak, że niemiecki system szkolny jest obecnie zbyt sztywny i nie daje możliwości rozwoju osobistego. Zamiast wysyłać te dzieci do szkół specjalnych, należy zmniejszyć strach przed kontaktami i uprzedzeniami.
W kwestii integracji szkolnej są jednak nie tylko zwolennicy, ale i krytycy. Wielu rodziców obawia się, że dzieci niepełnosprawne spowalniają tempo nauki i w ten sposób sprawiają, że dzieci pełnosprawne uczą się mniej.
Innym ważnym punktem krytyki jest to, że dzieci niepełnosprawne nie mogą otrzymać wystarczającego wsparcia. Wynika to jednak głównie z faktu, że w przedszkolach i szkołach jest zbyt mało dodatkowych pracowników. Więcej nauczycieli do spraw specjalnych oznacza jednak więcej pieniędzy, które często nie są dostępne. Jeśli jednak społeczeństwo jest skłonne coś zmienić, można znaleźć sposoby finansowania.
Innym problemem jest to, że większość szkół ogólnodostępnych nie jest wyposażona w sprzęt dla dziecka integracyjnego. Często brakuje pomocy technicznych lub odpowiednich materiałów.
4 Dalsze lektury na temat integracji
- Groschwald, Anne (Author)
