W zasadzie szkoły te nie różnią się zbytnio od klasycznej koncepcji. Wymagana jest jednak znacznie większa inicjatywa, a rodzice są bardziej zaangażowani w lekcje i wspólne imprezy.
Dwie najważniejsze cechy alternatywnej formy szkoły to brak ocen oraz nauczanie międzyklasowe.
Koncepcja pedagogiczna daje dzieciom możliwości, ale wiąże się też z ryzykiem. Z pozytywnej strony uczniowie uczą się samodzielnego działania. Z negatywnej strony jednak, szkoła nie jest odpowiednia dla każdego dziecka.
Idea szkoły jenaplanowej istnieje od 1927 roku. Jednak koncepcja ta nie jest jeszcze rozpowszechniona w Niemczech – w przeciwieństwie do innych alternatywnych form szkoły.
Niemniej jednak w Niemczech istnieje około 40 szkół, które stosują pedagogikę Petera Petersena, dlatego w naszym tekście chcielibyśmy przyjrzeć się bliżej tej idei.
[button]Dalsza lektura na temat edukacji Jenaplan[/button]
Spis treści
1. szkoła Jenaplan – miejsce do nauki z radością
Edukacja Jenaplan skupia się na tym, aby uczniowie uczyli się nie tylko do szkoły, ale także do życia. Powinni oni zdobywać jak najwięcej doświadczeń, które pomogą im również poza klasą.
Dlatego też w każdej szkole Jenaplan ważne są wspólne uroczystości, indywidualne rozmowy oraz harmonijna wspólnota.
Podczas uroczystości nauczyciele, uczniowie oraz rodzice mogą wymieniać się pomysłami.
Ze względu na pożądaną harmonię, sale lekcyjne często różnią się od tych w zwykłej szkole. Tutaj dzieci mają możliwość wyrażania siebie i uczenia się w przyjemnej atmosferze.
Koncepcja kładzie nacisk na rozwój samodzielności, jak również na współpracę. W tym kontekście nie tylko uczniowie, ale przede wszystkim rodzice są zachęcani do aktywnego zaangażowania.
Wskazówka: Szkoły Jenaplan są uznawane przez państwo, dlatego z reguły nie ma opłat za naukę. Mimo to szkoły chętnie otrzymują dofinansowanie, ponieważ koncepcja ta wiąże się z większym nakładem pracy.
2. Nauczanie w szkole Jenaplan – ciekawe połączenie
Szkoły Jenplan w Holandii:
W małym kraju sąsiadującym z Niemcami jest znacznie więcej szkół realizujących koncepcję Jenaplan niż w Niemczech. Listę wszystkich niemieckich szkół, które stosują pedagogikę Jenaplanu, można znaleźć tutaj.
W przeciwieństwie do szkół powszechnych, które z reguły opierają się na sztywnych strukturach klasowych, w szkołach Jenaplan występują różne grupy klasowe.
Z jednej strony dzieci uczą się tylko w swojej grupie wiekowej, ale w innych przypadkach uczą się również w grupach podstawowych, w których trzy roczniki uczniów uczą się razem.
Celem takiego nauczania międzyklasowego jest to, aby dzieci w różnym wieku mogły sobie nawzajem pomagać.
Powinny one doświadczyć, jak to jest być zależnym od pomocy lub jak można samemu pomagać innym uczniom.
Każdy uczeń w szkole Jenaplan kieruje się również tygodniowym planem lekcji. Nie jest to jednak wyraźny plan lekcji. Polega on raczej na przepracowaniu w ciągu tygodnia określonych celów edukacyjnych.
Chociaż w teorii brzmi to znacząco inaczej niż nauczanie w szkole powszechnej, podstawowa pedagogika różni się zazwyczaj tylko nieznacznie.
Jeśli jednak okaże się, że dziecko ma zaległości w jakiejś dziedzinie, udział w danym kursie jest obowiązkowy.
Dzięki temu uczniowie nie mogą nadmiernie korzystać ze swoich swobód i mają ograniczony wybór, jeśli chodzi o zaangażowanie w dany projekt.
Nieco inne podejście jest szczególnie widoczne w kontekście braku przyznawania ocen. Zamiast ocen wszyscy uczniowie otrzymują na koniec roku indywidualną ocenę.
Taka ocena pozwala na wyszczególnienie mocnych i słabych stron poszczególnych dzieci bez konieczności przeczesywania powierzchni.
Różnice między szkołą Jenaplan a szkołą powszechną można zobaczyć w tym filmie na YouTube:
3. Zalety i wady nauczania w szkole Jenaplan w skrócie
Koncepcja opracowana przez Petera Petersena w większości została odebrana pozytywnie, ale spotkała się również z krytyką.
Oczywiście nie chcemy ich ukrywać przed Państwem, dlatego w poniższym zestawieniu znajdziecie Państwo najważniejsze zalety, jak i wady Szkoły Jenaplan:
- Dzieci korzystają z doświadczeń starszych uczniów.
- Wszyscy uczniowie mają możliwość przekazania swojej wiedzy młodszym dzieciom.
- Tygodniowe plany pracy zachęcają do indywidualnej inicjatywy.
- Samodzielnie urządzone sale lekcyjne umożliwiają naukę w harmonijnej atmosferze.
- Wspólne uroczystości przyczyniają się do poprawy poczucia wspólnoty.
- Sama nauka powinna być zabawą i nie powinna być uzależniona od wystawiania ocen.
- Nie jest jasne, czy nauczanie w grupach międzyklasowych jest przydatne, ponieważ odbywa się to tylko częściowo (niejasna koncepcja).
- Brak ocen szkolnych utrudnia przejście do innych szkół i może osłabiać chęć do działania (brak ambicji).
- Wspólne lekcje nie podobają się każdemu dziecku; zwłaszcza dzieci nieśmiałe czasami cierpią z powodu częstej pracy w grupie.
- Częste przyjęcia i wspólne imprezy pozostawiają dzieciom mało miejsca na własne zainteresowania poza szkołą Jenaplan.
- Rodzice są mocno zaangażowani w działalność szkoły (trzeba poświęcić wiele czasu).
- Szkoły Jenaplan są uzależnione od dotacji, przez co koszty są wyższe niż w zwykłej szkole. Niektóre ze szkół działają również jako szkoły publiczne. W tych placówkach rodzice muszą płacić czesne.
4. dalsza literatura dotycząca edukacji jenaplanowej
- Petersen, Peter (Author)
